Aanwezigen kickstart event 5 maart 2022

Een lokaal voedselinitiatief kan alleen succesvol worden op de lange termijn als iedere betrokken partij er voor de volle 100% achter staat. Hoe kunnen we samen tot een stappenplan komen? Tijdens dit event op 5 maart waren aanwezig:

Hosts: Boy en Wendela Griffioen (De Groene Griffioen) & Sanne Smeets (Vers aan de Vecht)
Centrale vraag: Lokale voedsel initiatief vooruithelpen

Voorstel rondje

Boy Griffioen: Bio melkveehouderij De Groene Griffioen met een koe of 50 op 40 ha grond. Een kwart eeuw boeren ze op deze plaats. 2009 bedrijf over genomen. Richt zich op directe afzet, om op die manier zelf kunnen bepalen wat de condities zijn voor de productie van dat product. Veel samenwerkingen aangegaan. Kaasmakerij, MOMA meer eigen melk en kaas gaan verkopen. In contact met Herenboeren initiatief van Weesp wat dus pluktuin Vers aan de Vecht is geworden. Met onze klanten samen bepalen hoe er hier voedsel geproduceerd wordt.

Sanne Smeets: Twee jaar geleden was ik zelf op zoek naar een lokaal voedsel initiatief. Gecharmeerd van Herenboerderij concept dacht ik nogal naief: “Ik begin zelf wel iets”. Kwam snel er achter dat 20 ha grond niet te vinden was rond Weesp. Af moeten stappen van het Herenboerderij initiatief. Op zoek naar een boer met land over. Kwam terecht bij De Groene Griffioen. Met 80-100 gezinnen een pluktuin Vers aan de Vecht gestart. We houden het niet bij een pluktuin, hoe kunnen we bijdragen aan de voedseltransitie die nodig is. Tweede jaar van de pluktuin gaan we nu naar 150 gezinnen toe.

Annet van Hoorn woont in Amsterdam Zuidoost, aan de stadsrand van Amsterdam. Stichting Stadslandbouw Amsterdam mede-opgericht. Hoe kan stadslandbouw ondersteund worden in en om de stad? Er zijn nu 20 producenten en voedselcoöperaties. Zelf ben ik lid van de Tuinen van Hartstocht in Abcoude. Voedsel Democratie is een issue. Circulair werken met voedsel. Elke wijk heeft iets anders nodig. Zou geweldig zijn om iedere wijk te linken met een plek waar meer ruimte is. Nodig van de groep: Er zijn nog wat kavels tussen Weesp en Amsterdam. Wat zijn de laatste inzichten. Voedsel urgentie wordt met de dag groter. Meer mensen vinden die zoiets hebben van ik wil gewoon beginnen. Ik ben van het organiseren en niet van de tuinbouw.

Josephine Schuurman. Werkt voor Caring Farmers (&Urgenda). Ga met mijn vriend ook een tuin beginnen. Woon in Amsterdam. De tuin gaat in Maartensdijk plaatsvinden 0.25 ha. &Sil Luchtmeijer: Jaar of 4 geleden met dit initiatief begonnen. Vanuit mijn eigen catering bedrijf ging ik producten zoeken. Gesprekken met boeren waren vaak lastig en er ging een lange tijd overheen. Zelf begonnen met permacultuur. Verbazingwekkend wat voor overvloed de natuur geeft. In Duitsland begonnen op de boerderij van mijn familie, daarna in Terwolde bij Deventer. Dat was ook ingericht als event terrein. Spanningsveld tussen boer, landbouw, event en horeca. Corona gaf de kans om schouders onder de landbouw poot te zetten. Ik had 10 man in dienst, als 10 man een schop pakt dan kan je snel meters maken.

Jantien Meyer: Tuinder bij Vers aan de Vecht, dat is een samenwerking tussen, boer, burger en tuinder. Er is een grote betrokkenheid vanuit de gemeenschap. Op het land hebben we veel gesprekken over de toekomst van de landbouw. Zelf heb ik Warmonderhof gedaan, ben per ongeluk in de keuken beland. Vanuit de keuken keek ik naar de tuin, daar wil ik liever zijn. Nu ga ik dit vak niet meer verlaten.

Ellen & Paul Wagenaar Bio melkveebedrijf de Appelhoek met recreatietak in Wijdenes. Zijn al 27 jaar bio. Herenboeren zijn ook op ons pad gekomen, maar dat is niet doorgegaan. We pachten land, 40 ha van Staatsbosbeheer. Eisen van het onderhoud vallen niet altijd mee. Ook NIMBY ervaring met Staatsbosbeheer, ze zeggen sociaal maatschappelijk belangrijk te vinden, komt er iets dan zeggen ze: “Geweldig initiatief, maar niet hier”. Er gaat nu 15-16 ha weg, omdat je een natuurcursus moet doen om het land te kunnen onderhouden. Wij hebben niet doorgegeven dat we ons opgegeven hadden en Staatsbosbeheer is direct naar andere pachters gegaan. Het moet een win win situatie zijn voor de natuur. Al 21 jaar werken we met Staatsbosbeheer (=SB). Het krioelde van de weidevogels. Mozaiek beheer hebben we bij SB geïntroduceerd en dat ging prima tot het moment dat het beleid van SB veranderde. Weidevogels vertrekken, het land zit nu vol met ganzen, het is geen landbouwgrond meer, na 15 juli mag je maaien. Het zit vol met fluitekruid en, kleine berenklauw die je niet op je eigen land wil hebben. Nodig van de groep: Er is een groep mensen bij ons gekomen voor een voedselinitiatief en nu zijn we samen aan het kijken hoe dat te doen. Maart april het eerste plantgoed de grond in. Hulp bij het teeltplan is fijn.

Harm Folkers: Ik werk voor de Triodosbank en ben zodanig ook betrokken bij De Groene Griffioen van Boy en Wendela. Ik heb vooral ervaring in de gangbare agrarische sector en schakel nu ook om. Als relatiemanager in de gangbare landbouw (bij ABN Amro gewerkt waar zijn het allemaal de grootschalige bedrijven steeds groter wensten te worden waar ik meer moeite mee had). Vaak volgens het motto Massa is kassa. Sinds kort ben ik zelf namens Triodos betrokken bij een project voor stadstuinbouw. Dat is gezien eerdere ervaring flink uit mijn comfortzone maar wel waar Triodos voor staat: transitie van het systeem. Voor Agriterra ben ik een keer of 8 in Afrika geweest waar ik met andere ogen heb leren kijken. Nederland moet de wereld voeden? Ik heb er een ander gevoel bij dan doorstomen naar groter meer. Ondernemers in deze sector vind ik boeiend, ik wil het anders gaan invullen. Dit (zoals de mensen hier) is wat het moet zijn. Nodig van de groep: Wat kan de Triodos betekenen?

Arnold van der Valk is in de organisatorische sfeer actief. Was hoogleraar in Wageningen nu 5 jr gepensioneerd. Niet meer alleen maar in de boeken, graag meer in de grond wroeten, dat is waar het eigenlijk om gaat. Relatie voeding en stedeling zeer boeiend. Mensen hebben steeds meer behoefte aan bio, lokaal en beter voedsel. Food Council MRA ( MRA is Metropoolregio Amsterdam). Heel recent een groot EU-programma toegewezen gekregen om een organisatie interface op te zetten die het contact mogelijk maakt tussen de wetenschap, openbaar bestuur en praktiserende mensen. Er is al heel veel, maar het werkt vaak langs elkaar heen en zijn vaak elkaars concurrenten voor kleine subsidies.

Lisa Olsthoorn uit Utrecht zit in de hoek van beleid en uitvoerend. Ik werk bij ’Over morgen’ dat is een ruimtelijk adviesbureau. Dit is een fantastische bijeenkomst. Niet iedereen verstaat elkaar altijd even goed. Projecten waar ik aan werk: Gemeente Ede heeft een voedselprogramma. Ede een van de eerste gemeentes met een voedselbeleid. Amstelscheg. Voedseltransitie is de rode draad. En ik doe een opleiding tot rentmeester. “Hoe kan ik een versnelling brengen in wat er de aankomende jaren nodig is”.

Nancy Wiltink: Een van de 3 tuinders bij Vers aan de Vecht. Komt uit de culturele sector. Verbeeldingskracht en dat je daarmee de wereld kan veranderen. Omscholen via Warmonderhof tot bio tuinder. We zagen 1000 m2 bij de metro in Adam. Met mijn buurman zijn we gaan bewijzen dat je op ‘waardeloze grond’ wel groente kan telen. Zo ontstond de Moestuinschool Amsterdam met 38 mensen die dat graag bij ons wilde leren. Toen kwam Jantien, we zoeken tuinders voor een ambitieus plan bij Vers aan de Vecht. Ik werk 3 dagen in de week bij VadV. Eigenlijk is dit ook helemaal educatie. Van onszelf, educatie van de plukkers, die net als ik geen idee hebben wat groeit wanneer, hoe je het bereid, wat je er mee kan koken, hoeveel ruimte het nodig heeft. Contact met het eten raakt steeds verder weg naarmate de stad verdicht. Plukkers oogsten bij VadV zelf, zo hebben we die uren uitgespaard. Die gesprekken tijdens het werken zijn onnavolgbaar. Gaan over de landbouw, over voedsel.

Bas de Groot: Ik ben ondernemer. Is tuinder van Middenland bij Roel op het land Maasland (bio melkveehouder). Wij moesten van het land af, problemen met het bestemmingsplan. Ik zit 23 jaar in de landbouw. Eerst landbouw en zorg, op een zorgboerderij Waldorf 21, dat is het niet geworden. Samenwerking stadslandbouwproject Eetbaar Rotterdam ontstond ‘Uit je eigen stad’ 2,5 ha tuinbouw, vissen, paddestoelen, kippen en koeien. Na 6 jaar in 2018 failliet gegaan. Afgelopen jaren ben ik losser bezig geweest. Als melksommelier, ik moet gewoon buiten zijn, als adviseur ben ik aan het werk gegaan bij herenboeren. Ik heb 3 dagen over, wat kan ik alleen doen? Ik kan 0,5 ha. 5000 mts in me uppie, door heel veel te mechaniseren. Ik ben docent geweest aan de Warmonderhof. Vraag waar ik hier mee zit: Bestemmingsplan wij willen een aantal dingen in de landbouw. De kaders zijn niet passende. We zitten in een pijnperiode. Regels volgen altijd op de realiteit. Eigenlijk pak ik ze (financieel) allemaal zelf in die pijnperiode. Hoe gaan we die pijnperiode met z’n alle dragen? Bij Vers aan de Vecht vind ik interessant dat het vanuit de consumenten opgestart wordt. Maar als ‘Verlicht potentaat” wil ik heersen over mijn grond, goed ondernemerschap is voor mij luisteren naar je consument.

Sander Leroy: uit Den Haag. Ik kom uit de culturele sector en ik wilde nieuwe dingen leren. Ik kwam de Warmonderhof tegen, heb gewerkt boven Biesland tussen Delft en Den Haag. Het tuinders vak kwam meer een meer op. Ik wilde wel graag iets opbouwen voor mezelf i.p.v. voor een ander. Met partner Maaike in gesprek zo ontstond ‘de Buitenbrigade’ zelf iets doen en andere vanaf het begin meenemen in onze zoektocht mee kunnen maken. Van de zoektocht naar grond dachten we dat wordt moeilijk, maar dat veel mee. Bestemmingsplannen zijn het grootste probleem. Steeds paste we niet in het plaatje. We willen niet alleen een tuinderij maar ook wat kleinvee. Mijn partner is Ortho Psycholoog en wil ook daarmee ook op de boerderij aan de slag. Gesprekken met de Gemeente en Provincie zijn hele trage processen. We zijn nu ruim een jaar aan het zoeken. Ik ben ook terug de culturele sector in beland, ‘de schoorsteen moet wel blijven roken’. De zoektocht gaat voort.

Meike Hamelink Gompen: Ik maak een verslagje van vandaag. Ik zit hier als de podcast-maker van ‘een Podcast over Lokale Voedselketens‘. Mijn liefde Sjoerd zit in het bestuur van Vers aan de Vecht. Zelf doe ik Community Building. Van 2010-2018 heb ik als ondernemer Amsterdam Oost op de kaart gezet met Mik in Oost. Na de komst van onze 2e zoon stond Amsterdam Oost op de kaart en vroeg mijn leven iets anders. Geïnspireerd door deze quote van Rudolf Steiner: “De vraag is niet wat de mens moet kunnen en weten om zich in de bestaande orde te voegen, maar wat er in de mens aanwezig is en in hem ontwikkeld kan worden. Pas dan kan de opgroeiende generatie de maatschappij steeds weer met nieuwe krachten verrijken”. Vormen wij ons leven nu zo dat onze kinderen ‘de liefde voor het leven’ de aankomende 7 jaar van ons af kunnen kijken. We hebben een prachtige school gevonden (De werfklas) die daar bij aansluit. Op dit moment wordt ons Tiny House getekend dat Sjoerd straks zelf gaat bouwen en zijn wij op zoek naar land in de buurt van Culemborg voor ons voedselbos. We verkopen ons huis in Muiden en Amsterdam en stoppen ons geld letterlijk (terug) in de aarde. Als onze kinderen ons later vragen” Wat hebben jullie gedaan in die tijd van grote transitie? Dan willen we een goed verhaal.

Frank Bakkum: Gemeente Amsterdam afdeling Ruimte en Duurzaamheid. Sinds 8-9 jaar ben ik met voedsel bezig. Ik ben Planoloog. Daarvoor deed ik bedrijven en kantoren, totdat we 8 jaar geleden de voedselvisie schreven. Planologie en Amsterdam vind ik interessant. Ik kom uit Heerhugowaard en ben dus in/dichtbij het boerenland opgegroeid. De relatie tussen stad en land, ik snap daardoor sommige dingen die spelen. In de stad volgt voedsel een golfbeweging. Amsterdam heeft een college dat enthousiast is en dan volgt er weer een periode van minder aandacht. De voedselstrategie(=verhaal er boven dat het belangrijk is, iedereen heeft impact met het eten wat hij eet) en stadslandbouw wil ik concreet maken. Er komen verkiezingen aan. Wat voor college wordt het deze keer, met wat voor wethouders? Er zijn heel veel zaadjes gepland. Ik vind het interessant. Ik woon zelf in Wormerland en heb een moestuin van 200 m2.

Wietse Bakker ik beheer een CSA (community supported agriculture). Ik ben een van de onderdanen. Zo’n 6 jaar is er een zelf tuinderij in Hilversum. Met 2 ft werk ik nu. Onze organisatie is bijzonder omdat: wij hebben geen ledenstop. Ik neem iedereen aan die mee wil doen met de zelfoogsttuin. Als we te weinig spullen/oogst hebben voor de leden, dan nemen we af van andere in de buurt, logistiek is dat helemaal niet handig. Zo kunnen wij ‘vraag’ doorschuiven, verdien ik niks aan. Ik hou van zoveel mogelijk samenwerken, elkaar bevruchten en daar open voor staan. Als oprichter ben ik zelf begonnen met eigen spaargeld, na 2 jaar heb ik dat geld eruit gehaald. Ik heb mezelf eruit gewerkt als oprichter, de tuin is een stichting geworden. Van 50 leden zijn we nu naar 210 gegaan. Dus 420 mensen per week geven we pakketten. Ik snap wat Bas zegt, over zelf willen bepalen, zodat je zelf kan schakelen. Ik kom nu op het punt dat we de mensen los moeten gaan krijgen. Elke CSA is jaloers op hoe het hier bij VadV gaat. De community heeft zelf de start hier gemaakt met de tuinderij. Geweldig dat zo’n groep ‘kartrekkers’ er is. Op een gegeven moment denk je wel: “Is dit mijn tuin? Nee, het is niet mijn tuin, maar zo zien de mensen je wel”. Ik ken heel veel bedrijven. Ik zit ook in het bestuur van CSA Nederland.

Wendela Griffioen: Samen met Boy op boerderij De Groene Griffioen. Ik heb net een promotiepraatje gedaan voor alle politieke partijen in Weesp. Hoe de dingen groeien en juist de samenwerking opzoeken, dat maakt het leuk. Samenwerken met partijen die er ook helemaal voor gaan. Kruiden van Wilderland zaaien wij, daar krijg ik energie van. Ik ben goed in het verhaal naar de consumenten vertellen. Schoolklassen, kaasworkshops. Zelf afzetten en de keten heel kort maken. Vorig jaar zijn we begonnen met eieren.

Monique van Loenen ik zuig alle info op en kijk hoe ik daar een puzzel van kan maken. Ik heb een natuur-buitenschoolse-opvang in Amsterdam. Met NOW school in gesprek over hoe onderwijs er uit mag zien. Ik zie een dorp voor me waar ook een boerderij is, (zoals het Aardehuizen project) dit is hoe het hoort te zijn, groen en alles duurzaam. Ik kreeg tranen in mijn ogen, dit is hoe het overal bedoeld is. Ik ben aan het onderzoeken en zoeken waar kan ik aanhaken, het zal er wellicht op uitdraaien dat ik het zelf ga doen. Ik weet alles van eetbaar (on)kruid. Natuur educatie en kinderen. Een mooiere wereld neerzetten.

Yvonne Modderman, stadswijngaard Brett bij de tuin van Brett bij Sloterdijk. Ik ben zelf architect mijn man is IT-er. We kunnen het zelf gaan doen in de stad, opzetten als community project, gepitched bij de gemeente, die verwezen ons naar Sloterdijk. We vonden het wel stoer tussen die lelijke leegstaande kantoren. We hebben 1200 m2 met 70 mensen die deelnemen, zelfde model als groente model. Je leased virtueel 10 wijnstokken. Wij doen ook een stukje educatie. Vinologen, mensen vanuit de stad die behoefte hebben om naar buiten te gaan en met handen in de aarde te wroeten. Het loopt nu 5 jaar. De plek is voor 10 jaar. Wij gaan er van uit dat we weg moeten. Daarom heb ik met Sanne (VadV) contact opgenomen. We zouden wel willen opschalen, dan hebben we 5 ha nodig. We willen onder de rook van Amsterdam blijven omdat wij stedelingen zijn. Er zijn heel veel mensen die bij ons willen kopen. Dat kan alleen niet, de opbrengst is voor de mensen mee doen. Kunnen we dit wijnmaken op grotere schaal gaan toepassen, ook vanuit IT hoek? Kunnen we op grotere schaal die abonnementen loslaten? De helft van de mensen doen al 5 jaar mee en die hebben het over ‘hun’ wijngaard. Wij hebben ook altijd best veel wijn over, van de mensen die de wijn niet eens komen ophalen. Wij zijn een placemaking project, alle events houden we onder de pet. We zijn bang dat iedereen het dan weet en de gemeente er dan iets van gaat vinden. Al onze kennis van Jan Oude Voshaar ingekocht.

Eva Hagendoorn actief voor Groenlinks Weesp en Driemond, woont 8 jaar in Weesp. Ik kom uit Amsterdam Oost. Vanuit Groenlinks willen we Vers aan de Vecht soortgelijke initiatieven graag ondersteunen ook als stadsgebied van Amsterdam. Ik ben econoom, vanuit het idee dat het nu niet in balans is we mogen meer naar de Donut economie. Daar past het VadV initiatief mooi bij. Binnenkort zijn de verkiezingen dus in deze tijd is er extra aandacht om events/bijeenkomsten bij te wonen. Nodig van de groep: Ik luister graag waar jullie tegenaan lopen.

Anke Koopman woont in Weesp ik ben een plukker van VadV. Mede door alle frustraties hoe werkt die lokale politiek, heb ik mij aangesloten bij Groen Links. Heeft geresulteerd in een baan bij de gemeente Amsterdam Noord. Ik wil iets doen ik ga de ambtenarij en de politiek opzoeken om te kijken hoe het daar werkt en wat we vanuit daar kunnen doen. Hoe kun je tegen zoveel muren oplopen met zulke mooie initiatieven?

Marrit Schakel ik word (straks) voorzitter van de Stichting Stadslandbouw Amsterdam, interseksualiteit, ik ben boerin, MOMA en moeder. Onze producten gaan veel de stad in. Dit is de 7e generatie Teunis

Froukje Jansen ik ben de moderator van vandaag, modern dansers, televisiewereld, ben ik voor LINK gaan werken. Toen werd je aangemerkt als geitenwollen sok. Nu gaat het volgens mij veel meer over hoe gaan we dat met elkaar doen? Ik heb er mijn werk van aangemaakt. Ik presenteer en interview ik ben bestuurslid natuurcollega (volgens mij klopt deze naam niet), Waka Waka, bewoner van Schoonschip. We zijn 12 jaar bezig geweest met Schoonschip. Wat iedereen heel erg mist is groen in Amsterdam Noord.